استراتژی چیست؟

مفهوم استراتژی

What is Strategy

این ویدیو به مبحث استراتژی میپردازه، بهتره اول از این سوال شروع کنیم که تعریف استراتژی چیه؟ شامل چه چیزهایی میشه و شامل چه چیزهایی نمیشه؟

معمولا در دید سازمانی اولین چیزی که به نظر مردم میاد اینه که استراتژی باید حامی تولید با هزینه ی کم باشه. استراتژی باید جهانی باشه. حتما باید در منطقه فراگیر باشه و حتما باید در ارائه ی خدمات به مشتری بی رقیب باشه. طبق این تعریف از استراتژی، همیشه اولین حرکت رو باید شما انجام بدین و انعطاف پذیر باشین. 

چه مواردی در این تعاریف مشترک بود؟ بزارید اول بهتون بگم که هیچ کدوم از تعریف هایی که گفتیم معنی واقعی استراتژی نبودن. بلکه تاکتیک، هدف یا شرح وظیفه هایی بودن که در سازمان ازشون استفاده میشه. این موارد قسمت های کوچکی از تفکری بزرگ تر هستن. ما وقتی می خوایم باهوش به نظر برسیم و فراستمون در کسب و کار رو نشون بدیم درست مثل شخصیت اسباب بازی های فضائی میشیم و سریع، از کلمه ی استراتژی توی همه ی مکالمه هامون استفاده می کنیم. بنابراین ممکنه هرچیز بی ربطی رو به استراتژی ربط بدیم و فکر کنیم خیلی هم استراتژیک، عمل کردیم. ولی هیچ استراتژی در این نظرات وجود نداره.

حالا واقعا استراتژی چیه؟ اگر بفهمیم استراتژی چیه خیلی زود متوجه می شیم استراتژی چی نیست. واژه ی استراتژی از زبان یونانی ریشه می گیره و به معنیه یک هنر کلیه. در واقع استراتژی از کلمه هاییه که در جنگ به کار برده میشه و وظایف ژنرال ها رو شرح میداده.

کتابی به اسم هنرجنگ وجود داره که در مورد نامه ی یکی از فرماندهان نظامی چین باستان به نام سان تزو هست و در زمان پادشاهی وو نوشته شده. این داستان در حدود قرن دوم پیش از میلاد گفته شده. این کتاب در زمان خود بهترین کتاب استراتژی جنگی بوده. در هنر جنگ هدف برنده شدنه و شکست خوردن خیلی خیلی بده.

آیا می تونین تصور کنین که هانیبال بزرگ، اون موقع گفته باشه استراتژی ما اینه که رم رو شکست بدیم. خیر. هانیبال، هدفش شکست رم بود نه استراتژیش. استراتژی هانیبال استفاده از قدرت مخفی در مقابل ضعف دشمنشون بود. مثلا گذشتن از کوه آلپ در حالی که دشمنان فکروشو هم نمی کردن که اونا بتونن از اون رشته کوه بالا برن. مسئولیت ژنرال، این بود که همه ی افراد رو  هماهنگ کنه تا سپاه بتونه در جنگ پیروز بشه. ژنرال با ایجاد همدلی و هماهنگی، انرژی مثبتی رو بین گروه و افرادش ایجاد کرد. هانیبال چیزی رو می دید که دیگران نمی تونستن ببینن. ژنرال های قوی به کل، فکر میکنن . اونا تمام قسمت های لازم رو هماهنگ می کنن و حتی شاید برای رسیدن به هدف نهایی مجبور به قربانی کردن بشن.

ما بعضی وقتها تجارت رو به دید یک جنگ مدرن  می بینیم. توجه کردین که بیشتر سرمایه گذاری ها صرف کتاب های جیبی میشه تا زندگی انسان ها؟ باید بدونید که چالش های یک مدیر عامل مدرن امروزی درست مثل فرمانده یک جنگه. مدیر عامل امروزی باید مجموعه ای از تاکتیک های پیچیده و فعالیت هایی رو تنظیم کنه که منجر به پیروزی سازمانش در بازار بشه.

خوب ما هنوز به سراغ مفهوم استراتژی نرفتیم. استراتژی چیه؟ و اگه استراتژی نداریم چه طوری یکیشو بسازیم؟ یک استراتژی خوب باید بتونه به چهار سوال زیر پاسخ های روشنی بده.

یک. کجا رقابت کنیم؟ در چه بازار یا محدوده ی جغرافیایی قراره  رقابت کنیم؟ به طور کل، بازار ها به سه دسته تقسیم میشن: بازار صنعتی، بازار محصولات مرتبط به اون صنعت و بازارهای منطقه ای.

دو. برای برنده شدن چه مزیت هایی باید نسبت به بقیه داشته باشیم؟ به بیان دیگه چرا مشتریان باید محصولات ما رو به جای محصولات دیگران انتخاب کنن؟ مزیت کسب رو کار ما می تونه قیمت پایین تر، اعتبار، رعایت حقوق مشتری و حتی تصویری باشه که روی محصولاتمون میزنیم. 

سه. برای رسیدن به هدف باید از چه منابع و قابلیت هایی استفاده کنیم؟ از تکنولوژی یا نیروهای انسانی خاصی باید استفاده کنی؟ شهرت زیادی داری؟ یا از سیستم های اینترنتی به خصوصی استفاده می کنیم؟ منابع، مواردی هستن که در دسترس ماست. منابع می تونه حقیقی باشه مثل مواد اولیه خوب، یا مجازی باشن مثل خوشنامی. قابلیت یعنی توانایی استفاده از منابعمون.

چهار. برای حفظ ارزش های سازمان یا تجارتمون باید چه کار کنیم؟ آیا منابع ما ساختگیه؟ یا اینکه می تونیم روشون حساب کنیم؟ باید بفهمیم چه چیزهایی باعث میشه ما در این رقابت پیروز بشیم؟ با جواب دادن به این سوال می تونیم در طول زمان، برنده شدن کسب و کارمون رو تضمین کنیم.

بزارید یه مثال خوب از یک استراتژی خوب براتون بزنم. آیکیا. آیکیا شرکتیه که مبلمان رو با طرح های اسکاندیناوی با قیمتی ارزون عرضه می کنه. و توی کل دنیا هم فروش داره. به عنوان اولین شرکت مبلمان بزرگ که در کشورها شعبه زده آیکیا نسبت به تولید کنندگان داخلی توانایی هایی بیشتری داره. وقتی مردم، آیکیا رو انتخاب کردن آیکیا اعتبار خاصی پیدا کرد که در کمتر جایی میشه دید. آیکیا محصولاتش رو به صورتی جالب و در محیطی آرام توزیع می کنه و تمام سفارشات رو معمولا همون لحظه کامل میکنن.

آیکیا قادر به تولید مبلمان های زیبا و ارزون قیمته. طرحشون خوبه، ارزون هستن و طرح مبلمان اسکاندیناوی رو دارن. اما نکته مهم تر اینه که این شرکت از تکنیک هایی استفاده کرده که بقیه نکردن. اونا محصولاتو درون بسته بندی های کم حجم جابه جا می کنن. وقتی محصولات به دست مشتریان رسید، باید قطعاتشو مونتاژ کنن و دیگه کار تمومه. آماده ی استفاده. شاید بگین چرا یک شرکت بزرگ باید بسته بندی محصولاتش رو به این شکل انجام بده؟ اما باید بدونین این همون چیزیه که آیکیا رو از بقیه شرکت ها متمایز کرده. اما این نوع بسته بندی هزینه ی جابه جایی کمتری داره. با این کار آیکیا می تونه با پایین آوردن هزینه ی جابه جایی، محصول خودشو در کل دنیا گسترش بده.

استراتژی پیچیده ی آیکیا کارو برای سایر رقبا سخت کرده. چرا که بقیه شرکت ها خودشون تولید کننده نیستن. حمل و نقل رو در جعبه های کم حجم انجام نمیدن و در نتیجه هزینه های بالایی دارن. اگه بقیه شرکت ها بخوان از آیکیا تقلید کنن، باید کاملا روش تولید، عرضه وجابه جایی مبلمان هاشون رو عوض کنن.

از تکنیک های آیکیا استفاده کنین و توجه کنید که آیکیا چه کار میکنه و چه کار نمیکنه. آیکیا با مبلمان های سلطنتی رقابت نمی کنه. خدمات ویژه ای برای مشتریان نداره. آیکیا بیشتر محصولاتش رو بدون مونتاژ کردن می سازه. اگه بخوایم استراتژی بسازیم، باید بدونیم چه کارهایی رو باید انجام بدیم و چه کارهایی رو نباید انجام بدیم.

بحث استراتژی، جزئیات بیشماری داره که در این برنامه نمی گنجه.

بزارید از هنری مینزبرگ براتون بگم. اون یکی از بهترین استراتژی پردازهای دوره ی ماست. اون به تفاوت استراتژی های اختیاری، پدیداری و مفهومی اشاره می کنه. هنری می خواد که شما بدونید استراتژی در واقع کاریه که شما انجام میدید نه کاریه که قصد انجامشو دارین. استراتژی در طول کار پیش میاد و ممکنه با برنامه ای که دارید اصلا منطبق نباشه.

مطمئنا نباید عامل مهم زمان بندی رو فراموش کنیم. حتی اگر برنامه ای عالی داشته باشیم ولی زمان بندی مناسبی نداشته باشیم کارتون خوب از آب درنمیاد. باید برای خودتون برنامه های زمان دار مناسبی داشته باشید تا در بازار موفق بشید.

در نتیجه چون نمی تونیم تمام نظرات حرفه ای رو در یک برنامه پوشش بدیم، می خوام روی چند نکته بیشتر تمرکز کنم. بیایید چهار سوالی که استراتژی رو تشکیل میدادن مرور کنیم.

دسترسی کامل به این محتوا تنها برای کاربران ویژه امکان پذیر است ... ثبت نام | خرید اشتراک