شرکت ها در بازارهای نوظهور چگونه باید توسعه یابند؟

مصاحبه هاروارد با پروفسورکریشنا پالپو،‌ استاد دانشکده مدیریت هاروارد

شرکت های فعال در بازارهای نوظهور پس از بازارهای داخلی،‌ طبیعتا به دنبال توسعه در بازارهای خارجی می روند تا در آینده به شرکت های چند ملیتی تبدیل شوند. انگیزه آنها از این کار،‌ یافتن مقصد بعدی خود در بازاری بالنده و بالغ مانند اروپا یا امریکای شمالی است. دلایل بسیاری برای این امر وجود دارد: حاشیه سود بزرگ تر اینگونه بازارها،‌ برندسازی در این بازارها پس از فتح آنها، و تبدیل شدن به شرکت های با اعتبار بالا در اثر حضور در بازارهای پیشرفته. ولی به نظر من تصمیم عاقلانه برای اینگونه شرکت ها،‌ تلاش در جهت تکرار موفقیت کسب شده در بازار داخلی،‌ اما این بار در بازارهای نوظهور سایر کشورهاست.

مثال خوبی که در این حوزه می توان عنوان کرد،‌ شرکت هندی بهارتی ایرتل  Bharti AirTel‌ است که بزرگترین اپراتور تلفن همراه در هندوستان به شمار می رود و دارای بیش از 200 میلیون مشترک است. این شرکت به راهکاری بنیادی در کاهش هزینه ها رسیده که دسترسی میلیون ها هندی به این بازار را میسر کرد. آنها زمانی که تصمیم گرفتند پا در بازارهای خارجی بگذارند،‌ به جای پیروی از رویه مرسومِ گرایش به بازار اروپا و آمریکا، افریقا را انتخاب کردند که قاره ای با حدود 1 میلیارد جمعیت است یعنی مشابه بازار هند، با نرخ رشدی حدود 5 تا 6 درصد در سال. بنابراین،‌ قماری سنگین روی افریقا کردند و شرکت ارتباطات زِین Zayn‌ که در 15 کشور آفریقایی فعالیت داشت را خریدند.

آنها 10 میلیارد دلار صرف خرید شرکت زِین کردند و اکنون سعی دارند مدل نوآورانه خود در هند را در آفریقا نیز پیاده سازی کنند. رویایی که این شرکت در سر دارد آن است که به بزرگترین اپراتور ارتباطات در آفریقا تبدیل شود. آنها می خواهند از شرکت های فعلی تلفن همراه فعال در افریقا نظیر ‌MTN که شرکتی افریقایی و چند ملیتی است و نیز از اورنج  ودافون ‌ Vodafone،‌ Orange که شرکت های غربی فعال در افریقا هستند، پیشی بگیرند. ولی شرکت اِیرتل بر این باور است که بر مبنای تجربه هند و سازگارسازی آن با بافت قاره افریقا،‌ می‌تواند دست به نوآوری زده و اکوسیستم جدیدی را در حوزه خدمات ارتباطی آفریقا شکل دهند. آنها امیدوارند این کار را با افزایش دسترسی، کاهش تعرفه ها و ارائه خدمات جانبی که آفریقایی ها در حال حاضر به آن دسترسی ندارند،‌ انجام دهند. خدماتی که به دلیل نبود ارتباطات، نظیر بانکداری الکترونیکی،‌ دسترسی به اینترنت و اطلاعات، اکنون در آفریقا وجود ندارد.

این رویکرد،‌ گزینه ای جالب و بهتر برای جهانی سازی در اختیار شرکت های فعال در بازارهای نوظهور قرار می دهد. شیوه ی توسعه جنوب- جنوب می تواند رویه غالب آینده باشد

منبع:
Harvard Business Review